صلیب سرخ نسبت به وضعیت شکنندهی صحی و اقتصادی در افغانستان هشدار داده است
فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و جمعیت هلالاحمر (IFRC)، روز گذشته، ۵ قوس، با پخش گزارشی از وضعیت شش ماه نخست سال ۲۰۲۳ در افغانستان، نسبت به وضعیت شکنندهی صحی، اقتصادی و امنیت غذایی مردم افغانستان، نگرانی کرده و هشدار داده است.
ناامنی غذایی، کاهش دسترسی اتباع کشور به آب پاک به دلیل خشکسالی، سیستم صحی وابسته به منابع مالی بینالمللی و فرصتهای معیشتی محدود برای خانواده ها، از جمله موارد چالشزا در برابر مردم، در این گزارش برجسته شده است.
شماری از اتباع، نیز از نبود فرصتهای شغلی و وضعیت بد اقتصادی شکایت دارند. محمد، باشندهی دایکندی، میگوید: «سه سال است بیکار هستم، در بیشتر از ۲۰۰ جای سیوی فرستادهام؛ اما یا کامیاب نشدهام یا فرصت به من فراهم نشده است. رشته اقتصاد خواندهام، کار به من پیدا نشده، وضعیت اقتصادیام خوب نیست، نه سوخت داریم و نه مواد خوراکی».
مسئولان در وزارت اقتصاد حکومت سرپرست امارت اسلامی، با این که بر تلاش این وزارت برای مهار بیکاری، ایجاد فرصتهای شغلی و امنیت غذایی مردم با سرمایهگذاری در سکتورهای صنعت، تجارت و معادن تأکید دارند؛ اما میگویند که برای کنترول بهتر این وضعیت همزمان با بازگشت هزاران مهاجر افغان از کشورهای همسایه، این وزارت به همکاری سازمانهای بیرونی نیاز دارد.
عبدالرحمن حبیب، سخنگوی وزارت اقتصاد، در این باره به رسانه ها چنین گفته است: «در حال حاضر که با وضع محدودیتها و تغییرات اقلیمی و بازگشت سیلآسای مهاجران از کشورهای همسایه روبهرو هستیم، مردم ما به مساعدتهای بیشتر بشری و کشور ما به ساخت زیربناهای اقتصادی نیاز مبرم دارد. تداوم کمکهای بشری و حمایت از برنامههای انکشافی، مؤثریت بیشتر اقتصادی برای افغانستان دارد».
فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و جمعیت هلالاحمر، در گزارش تازهاش با اشاره به گزارشهای سازمان ملل متحد، تأکید کرده است که ۲۸.۸ میلیون تن یا دو-سوم جمعیت افغانستان هنوز هم به کمکهای انساندوستانه نیاز فوری دارند. در بخشی از این گزارش همچنان آمده که دسترسی محدود اتباع افغانستان به خدمات صحی، سلامت مردم به ویژه قریهنشینان را، با خطرهای جدی روبهرو کرده است.
در این گزارش، بیماریهای اسهال آبکی حاد، تب دنگی، سیاهسرفه، تب خونریزیدهندهی کانگو و ملاریا، هنوز هم یک تهدید در برابر سلامت مردم به ویژه کودکان خوانده شده و آمده که ۲۶ هزار مورد بیماری «CHD» یا نواقص قلبی در کودکان در سه ماه نخست سال روان نزد این نهاد به ثبت رسیده است.
شماری از شهروندان، همچنان از نبود خدمات صحی و طبی در قریه های شان شکایت دارند. محمدایوب، باشندهی ولسوالی گیلان غزنی، در این باره میگوید: «دخترکم مریض است، این جا آوردهام دخترم را، آن جا تداویاش نشد، ما را این جا مرکز روان کردند. این جا هم شفاخانهها خیلی بیروبار است، نوبت نمیآید، وضعیت اقتصادی خوبی هم ندارم که این را به شفاخانهی خصوصی ببریم. از حکومت خواست ما همین است که امکانات بهداشتی را به همهی ما مهیا کند.»
مسئولان در وزارت صحت عامه اما تأکید میکنند که این وزارت، پس از رویکارآمدن امارت اسلامی تحولات مثبتی را در بخش خدمات صحی و طبی در کشور آورده و در دورترین بخشهای افغانستان نیز مرکزهای صحی فعال کرده است.
شرافت زمان امرخیل، سخنگوی وزارت صحت عامه، به رسانه ها گفته است: «در قریه های دورتر از مرکزهای صحی، پیش از رویکارآمدن امارت اسلامی در بخش خدمات صحی توجه صورت نگرفته است و ما اکنون ۳۰۰ مرکز صحی را برای مناطق دور ایجاد کرده ایم تا به اینها در بخش صحی رسیدگی شود. ما هماکنون ۲۲۰۰ مرکز صحی را برای کودکان سوءتغذیه و مادران شیردار ساختهایم».
مسئولان در دفتر جمعیت هلالاحمر افغانی اما با رد آمار فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و جمعیت هلالاحمر مبنی بر ثبت ۲۶ هزار مورد بیماری «CHD» یا نواقص قلبی در کودکان در سه ماه نخست سال روان، میگویند که از زمان آغاز فعالیت جمعیت هلالاحمر افغانی تا اکنون، ۲۶ هزار بیمار سوراخ قلب نزد آنها ثبت شده است که ۱۲ هزار بیمار تا اکنون تداوی شده، شماری در وقت انتظار جان شان را از دست داده و شماری هم در انتظار درمان اند.
گفتنی است که فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و جمعیت هلالاحمر، در گزارش تازهاش از کاهش دسترسی مردم به آب پاک به دلیل خشکسالیهای طولانی در سال روان میلادی، نیز هشدار داده و آن را معضلی بزرگ سد راه مردم عنوان کرده است؛ اما مسئولان در وزارت آب و انرژی با تماسهای مکرر در بارهی راهکارهای این وزارت برای حل این معضل، پاسخی ارائه نکرده اند.
فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و جمعیت هلالاحمر، در حالی نسبت به وضعیت شکنندهی صحی، اقتصادی و امنیت غذایی شهروندان، هشدار میدهد و بر نیازمندی ۸۵ درصد اتباع افغانستان به کمکهای جهانی تأکید میکند که روزانه هزاران تبعه نیز از کشورهای همسایه به کشور بازمیگردند.